tijdlijn

Eerste uitvoeringsprojecten ABdK [2000 - 2001]

 

Genoeg werk aan de winkel voor ABdK. Met saneringen aan de Havenweg in Budel-Dorplein en de Zivest pilot in Sterksel gaat ABdK concreet aan de slag om zinkassen te verwijderen.

 

Sanering van de Havenweg

In 1998 begint BudelZink met het afdekken van haar residubekkens, waar afvalstoffen van de zinkproductie worden opgeslagen. Alle toegankelijke zinkassen op het bedrijfsterrein worden af-/opgegraven en gebruikt om de residubekkens af te dichten. Dit is feitelijk een van de grootste saneringsoperaties in Nederland en die vindt geheel zonder ophef en/of (media)aandacht plaats. De geplande sluiting van het laatste bekken gepland in 2001 betekent de laatste mogelijkheid om zinkassen op deze wijze te op te ruimen. Daarom wordt het plan opgevat om ook de nabijgelegen Havenweg te saneren.

 

 

De anderhalf kilometer lange Havenweg is door de voormalige Kempensche Zinkmaatschappij begin twintigste eeuw aangelegd, met gebruik van zinkassen, als verbinding naar de haven aan de Zuid-Willemsvaart. Het grondwater stroomt onder de Havenweg door naar de oorsprong van de Tungelroysebeek. Door uitloging van zware metalen uit de zinkassen is een zeer aanzienlijke bron van verspreiding van zware metalen naar de omliggende bodem en het oppervlaktewater ontstaan.


 

Gefaciliteerd door het in oprichting zijnde projectbureau ABdK besluiten de betrokken partijen (de provincie Noord-Brabant, de gemeente Cranendonck, waar Budel-Dorplein onder valt, Budelco en het naastgelegen bedrijf Allied­Signal) tot een gezamenlijke saneringsaanpak. Bij deze sanering (in 2001) komen 200.000 m3 zinkassen vrij. Deze worden tijdelijk door BudelZink opgeslagen en nadien toegepast bij de afdichting van de residubekkens van het bedrijf. Aansluitend bij het maken van de saneringsplannen, wordt een intentieverklaring getekend om de versnelde aanleg van een verbindingsweg binnen de kortst mogelijke termijn mogelijk te maken. Deze weg moet namelijk tijdens de sanering van de Havenweg dienen als ontsluiting voor BudelZink en vormt de hoofdader van het in ontwikkeling zijnde bedrijventerrein Airpark.

 

 

Zivest pilot Sterksel

In aanloop naar het Raamplan ABdK loopt de werkgroep Zinkassenverwijderingsstructuur (Zivest) voorop in het concretiseren van een nieuwe saneringsvisie voor zinkassenerven. In 2001 start Zivest een pilot project in Sterksel (gemeente Heeze-Leende). Open communicatie aan de keukentafel en een vernieuwende verdeelsleutel voor saneringskosten (20% eigenaar, 20% gemeente en 60% ABdK) worden in Sterksel beproefd en leggen de basis voor de latere "cofinancieringsregeling".

 

 

 

In Sterksel worden 415 adressen aangeschreven met de vraag of de bewoner denkt dat er zinkassen op het erf liggen. Bij 37 locaties wordt vervolgens het vermoeden van de bewoner geverifieerd. Hieruit volgt dat nader onderzoek nodig is bij 27 locaties (17 particuliere erven en 10 wegvakken).

Door alleen de zinkassen te verwijderen zou het verontreinigingsprobleem slechts ten dele worden opgelost; de eigenaar zou namelijk achterblijven met de vervuilde grond op zijn perceel. Een cruciale keuze in de saneringsaanpak is dan ook het besluit van ABdK om naast de zinkassen, ook de omliggende verontreinigde bodem te saneren. Ook al bracht dat een sterke verhoging van de kosten met zich mee.

Eind 2002 start de saneringsoperatie, uiteindelijk worden 12 van de 17 onderzochte particuliere locaties gesaneerd volgens de Zivest aanpak.

 

Bij de wegen speelt een probleem. Een aantal van de onderzochte wegvakken in Sterksel is nog in gemeenschappelijk particulier bezit. Omdat er bij die eigenaren geen draagvlak is om financieel bij te dragen aan de sanering stelt ABdK aan de gemeente Heeze-Leende voor om deze wegvakken eerst in eigendom over te nemen en daarna in samenwerking met ABdK te saneren. De maatschappelijke discussie om zo ver te komen heeft Sterksel weliswaar een dorpsraad opgeleverd, maar het beoogde doel werd niet bereikt.