tijdlijn

Actief Bodembeheer komt op [1995 - 1997]

 

Tussen 1995 en 1997 werkt de Technische Commissie Bodem (TCB) aan het ontrafelen van de verontreinigingsproblematiek in de Kempen. De TCB draagt oplossingen aan die zijn gebaseerd op een nieuwe benadering van het omgaan met verontreinigingen: Actief Bodembeheer.


De leden van de TCB op bezoek op de heide bij LommelIn 1992 is inmiddels 45 miljoen gulden (ruim €20 miljoen) aan middelen uit de Interimwet bodemsanering (Ibs) besteed aan de eerste saneringen in Boxtel en Budel-Dorplein en aan diverse onderzoeken. Dan wordt het stiller in de Kempen. Het besef daagt dat doorgaan op de ingeslagen weg technisch, organisatorisch en financieel absoluut onhaalbaar is.

 

Het ambtelijk afstemmingsoverleg tussen de provincies Noord-Brabant en Limburg en het ministerie van VROM besluit de gezaghebbende Technische Commissie Bodem (TCB) te vragen de minister van (doorslaggevend) advies te voorzien. Het integrale eindrapport “Advies Aanpak bodemverontreiniging in de Kempen” wordt in 1997 aangeboden aan de minister van VROM. In het advies baseert de TCB zich op nieuwe inzichten waarbij 'actief bodembeheer' het uitgangspunt is. Dit is een bodem(sanering)visie die bij het beheersen van de risico’s verder kijkt dan fysiek ingrijpen door middel van ontgraving. Het opleggen van gebruiksrestricties is niet langer taboe en naast isoleren wordt immobiliseren (vastleggen in de bodem) een volwaardige saneringsvariant.

 

Concreet betekent dit bijvoorbeeld het verwijderen van bronnen waar dat kan (zinkassen en zandvangen). Anderszijds omvat deze visie ook effect-maatregelen via gebruiksadviezen (bekalken en bemesten) voor moestuinen en de landbouw. De minister verzoekt vervolgens de beide provincies het TCB-advies te betrekken in de verdere aanpak.

 

Niet alle uitgangspunten van de TCB worden direct door de provincies omarmd. Op voorstel van de minister wordt een denktank geformeerd, die een aantal operationele bezwaren moet oplossen. Deze denktank ontwikkelt zich uiteindelijk tot een ambtelijk/bestuurlijke samenwerking die de aanzet geeft tot het project Actief Bodembeheer de Kempen (ABdK).

 

 

Landelijke bodemdiscussies

Ten tijde van het TCB-advies zijn landelijke beleidsdiscussies over bodem in volle gang. Aanleiding voor de discussies is de landelijke stagnatie in de bodemsaneringsoperaties onder andere door te hoge kosten, vaak veroorzaakt door de vergaande (multifunctionele) saneringsdoelstelling. Als alle bodems (weer) aan de hoogste eisen moeten voldoen, wordt saneren op de klassieke manier onhaalbaar. Onder de naam Beleidsvernieuwing Bodemsanering (BEVER) worden nieuwe wegen verkend en het rapport ‘Van trechter naar zeef’ introduceert een afweging voor een functiegerichte en kosteneffectieve saneringsdoelstelling. De zogenaamde Bodemgebruikswaardes (Bgw’s) zijn nieuwe normatieve waarden die niet alleen drempels voor ingrijpen aangeven, maar ook de vereiste kwaliteit na de sanering (terugsaneerwaarden). De mogelijkheid om de sanering af te stemmen op de latere, gewenste gebruiksfunctie van de bodem wordt door ABdK vertaald naar onderscheid tussen sier- en moestuinkwaliteit bij de verwijdering van zinkassen.